Use app×
QUIZARD
QUIZARD
JEE MAIN 2026 Crash Course
NEET 2026 Crash Course
CLASS 12 FOUNDATION COURSE
CLASS 10 FOUNDATION COURSE
CLASS 9 FOUNDATION COURSE
CLASS 8 FOUNDATION COURSE
0 votes
2.5k views
in General by (106k points)
closed by
'हरये रोचते भक्तिः' वाक्य में 'हरये' पद में विभक्ति है 
1. तृतीया
2. पञ्चमी
3. चतुर्थी
4. सप्तमी

1 Answer

0 votes
by (106k points)
selected by
 
Best answer
Correct Answer - Option 3 : चतुर्थी

स्पष्टीकरण - 'हरये रोचते भक्तिः' वाक्य में 'हरये' पद में विभक्ति चतुर्थी है । 

  • रुच्यर्थानां प्रीयमाणः (१।४।३३।।) इस पाणिनीय सूत्र के अनुसार रुच् -रोच् (१ गण , आत्मनेपद) इस धातु का अर्थ प्रिय होना है।
  • इस धातु का उपयोग वाक्य में करने के समय जिसको प्रिय है, उस शब्द के लिये चतुर्थी विभक्ति का प्रयोग होता है।
  • हरये रोचते भक्तिः । इस का अर्थ हरी को भक्ति प्रिय है।
  • हरये यह हरि नाम का चतुर्थी का रूप है, जो कवि नामतालिका के जैसे प्रयोग होता है।

हरि नामतालिका -

विभक्ति

एकवचन

द्विवचन

बहुवचन

प्रथमा

हरिः

हरी

हरयः

द्वितीया

हरिम्

हरी

हरीन्

तृतीया

हरिणा

हरिभ्याम्

हरिभिः

चतुर्थी

हरये

हरिभ्याम्

हरिभ्यः

पञ्चमी

हरेः

हरिभ्याम्

हरिभ्यः

षष्ठी

हरेः

हर्योः 

हरीणाम्

सप्तमी

हरौ

हर्योः 

हरिषु

सम्बोधन

हे हरे!

हे हरी!

हे हरयः!

 

अतः 'हरये रोचते भक्तिः' वाक्य में 'हरये' पद में विभक्ति चतुर्थी है।

Welcome to Sarthaks eConnect: A unique platform where students can interact with teachers/experts/students to get solutions to their queries. Students (upto class 10+2) preparing for All Government Exams, CBSE Board Exam, ICSE Board Exam, State Board Exam, JEE (Mains+Advance) and NEET can ask questions from any subject and get quick answers by subject teachers/ experts/mentors/students.

Categories

...